แม้จะเป็นอะไรอยู่หลายอย่าง ถือครองหมวกอยู่หลายใบ
ทว่า หมวกที่ใหญ่ที่สวยที่สุดของเขา ก็คือ การเป็นนักคิดนักเขียน
ผู้ชายคนนี้ชื่อ ประภาส นามสกุล ชลศรานนท
เป็นผึ้งงานของเวิร์คพอยท์ เหมือนที่เคยเป็นแบ็คอัพ(ตัวจริง)ของเฉลียง
ประภาสไม่ค่อยให้สัมภาษณ์ใหญ่มากนัก และนี่คือการสนทนาแบบยาวๆ ครั้งหนึ่ง ระหว่างเรากับเขา ไม่นานที่ผ่านมา

ในฐานะนักคิดนักเขียน มองประเทศไทยตอนนี้ว่าเป็นอย่างไร

ตอน นี้ ส่วนใหญ่คนจะพูดว่าสิ้นหวัง ท้อแท้ โดยเฉพาะการเมืองที่ดูเหมือนไม่มีทางไป แต่ก่อนมันอาจจะดูออกว่าสองแยกสามแยกแล้วเดี๋ยวก็ถึงที่หมายเอง แต่ตอนนี้มันเป็นร้อยแยก และแต่ละแยกที่ดูแล้วก็เหมือนจะเป็นทางตันทั้งนั้น คนส่วนใหญ่จึงรู้สึกไม่มีหวัง ผมคิดว่าสุดท้ายเราน่าจะมองไปที่วัฒนธรรมของความเป็นคนไทย วัฒนธรรมไทยมันไม่เหมือนใครนะ อย่างการมองหน้าแล้วยิ้มๆ แล้วให้อภัยนั้น เราได้เอามาใช้กันบ้างหรือยัง  ผมว่าบ้านเราเนี่ย มีของดีที่สุดเลยก็คือวัฒนธรรม เรายังไม่เคยใช้วัฒนธรรมของเราจริงๆ มาเป็นอาวุธนะ

ในเชิงของการแก้ปัญหาหรือของการพัฒนาผู้คน
ทั้ง สองอย่าง ทั้งรุกและรับ ผมมองเรื่องศิลปะ เรื่องวัฒนธรรม ผมเคยคุยกับ ทอดด์ เขาบอกว่าเวลาเขามองวัฒนธรรมไทย เขาบอกเขาชอบอะไรบางอย่าง ชอบไลฟ์สไตล์แบบคนไทย

เขาชอบอะไร
การไม่จริงจัง แม้แต่โกรธก็ไม่จริงจัง ฟังเผินๆเหมือนโดนด่านะ แต่มาคิดอีกที ผมว่าการให้อภัยนั่นแหละ  ฟังดูชุ่ย แต่เวลามันตึงมากๆ  เรื่องแค้นกันนี่ชุ่ยๆกันบ้างก็ดี อย่าไปตึงนัก  เราเองเป็นคนไทยอยู่ใกล้มากจนลืมไปเหมือนกัน ว่าเราไม่เคยเคียดแค้นกันขนาดนี้นะ

เกิดมาเคยเจอแบบนี้ไหม
แบบ เอาจริงเอาจังจนตึงใช่มั้ย ผมไม่เคยยอมให้ตัวเองตึงขนาดนั้น เวลามันตึงก็เอาคำพระเข้ามาบอกว่า เออ ต้องหย่อนลงมาๆ หรือบางครั้งถ้ามันหย่อนมากๆ ก็เอาคำพระมา เออ ดึงให้มันตึงอีกหน่อย ปรัชญาทางสายกลางของพระพุทธเจ้านี่ไม่เชยนะ ผมว่ามันเหมาะกับบ้านเมืองเราที่สุด ยิ่งกับยุคนี้ยิ่งเหมาะ สุดท้ายถ้าตัวเองรู้สึกตึงมากๆ ผมกระโดดออกมาจากตัวเองมายืนดูตัวเองเลย แล้วก็สมเพชตัวเองว่า ตึงไปแล้วมันได้อะไร

ถ้าเลือกได้หรือมีเวทมนตร์คาถา อยากให้เชือกเส้นไหนที่มันตึง หย่อนลงมาบ้าง หมายถึงปัญหาอะไร
ปัญหา การเมืองตอนนี้มันตึงหนักสุด มันเหมือนจะไม่เผาผีกันหรือเปล่า (ยิ้ม) คนไทยเราไม่เป็นอย่างนี้ ไม่ว่าจะชาวบ้านร้านช่องหรือพ่อค้าแม่ขายอะไรก็ตาม บ้านเรามันไม่เคยรุนแรงแบบนี้นะ


เมื่อสักครู่พูดเรื่องเอาวัฒนธรรมมาเป็นอาวุธ

ผม มองอย่างนี้ ผมมองว่าของดีๆ ในบ้านเรานั้นมันมีเยอะเลยนะ เราน่าจะงัดมาใช้กันบ้าง อาวุธของอเมริกาคืออะไร รถถังปืนใหญ่ จรวด หรือ ไอ้ที่แรงกว่านั้นคืออะไร ผมมองว่าฮอลลีวู้ดนี่แหละคืออาวุธที่ทรงพลังที่สุดของอเมริกา เราดูหนังเราเห็นวิถีชีวิตของคนอเมริกา ฟังเพลงบลูส์  เพ ลงร็อค เพลงอาร์แอนด์บี นุ่งยีนส์ แม้แต่ท่าเต้นรำ อเมริกาส่งออกวัฒนธรรมให้คนทั้งโลกบริโภค ญี่ปุ่นเคยไม่ยอม แล้วก็ส่งออกวัฒนธรรมสู้ อย่างตอนนี้เกาหลีก็เริ่มส่งอาวุธของเขาโจมตีโลกแล้ว ดารานักร้อง ภาพยนตร์ แม้แต่ผักดองกิมจิ เขายังผูกเป็นเรื่องเป็นราว  มีคนบอกทำไมศิลปินบ้านเราไม่ทำงานอย่างฝรั่งอย่างเกาหลีญี่ปุ่นบ้าง

เอา จริงๆนะ ผมว่าศิลปิน บ้านเราเก่งนะ ทั้งพื้นบ้านทั้งร่วมสมัยทั้งโมเดิร์น ผมว่าเราไม่แพ้ใคร แล้วถามว่าเค้าอยากทำงานดีๆที่มันส่งผลถึงเรื่องวัฒนธรรมระดับโลกมั้ย อยากจนอกแทบแตก แต่เรื่องแบบนี้ มันเป็นเรื่องระดับประเทศ ระดับชาติ คิดง่ายๆ งบประมาณสร้างหนังฝรั่งเรื่องหนึ่ง สามารถสร้างหนังไทยทุกเรื่องไปยี่สิบปี งบสร้างหนังไทยเรื่องหนึ่งถ่ายฉากเล็กๆของหนังนอกได้ไม่ถึงครึ่งฉาก เราจะสู้เขายังไงไหว ศิลปินไทยที่มีโอหังในความเป็นชาติไทย ต้องดูแลตัวเอง กินแกลบเอง แล้วจะสู้เขาได้ยังไง เวลามีโอกาสพูดเรื่องนี้กับผู้ใหญ่ในบ้านเมือง ไม่ว่ารัฐบาลไหน เขาก็จะบอกว่ามันมีเรื่องอื่นๆ ที่เป็นวาระแห่งชาติมากกว่านี้ แต่ผมว่าเรื่องนี้แหละที่ควรจะเป็นวาระแห่งชาติ รัฐบาลเกาหลีเขามีกองทุนภาพยนตร์แล้วนะ

เช่นอะไรบ้าง ที่มองว่าเป็นของดีของไทย
มอง เห็นการเกษตรโดยเฉพาะเรื่องต้นไม้ มองเห็นวัฒนธรรม ของสองอย่างนี้ อย่างเกษตรนี่ พระบาทสมเด็จเจ้าอยู่หัวทรงมองเห็นมาตั้งนานแล้วว่า บ้านเรานี่ต้องเกษตร เกษตรเป็นจุดแข็งของประเทศเรา เราหลงไปเป็นนิกส์อยู่นั่น เหมือนเราถูกหลอกนะ อะไรต่อมิอะไรก็มาตั้งโรงงานที่นี่ จริงอยู่ ตัวเลขอะไรต่อมิอะไรทางเศรษฐกิจคงดีขึ้น แต่ตัวเลขด้านสิ่งแวดล้อมมันแย่ลง ที่สำคัญ ผู้คนทั้งระดับแรงงานและระดับความคิดหนีจากเกษตรมาหลงใหลกับนิกส์ไปหมด ส่วนเรื่องศิลปวัฒนธรรมไทย ผมว่าของเรากลมกล่อมจะตาย  เรา อยู่ตรงกลางระหว่างจีนกับอินเดีย คนไทยเป็นศิลปิน แล้วก็ผสมทุกอย่างแบบลงตัวกลมกล่อม ทั้งเพลง ภาพวาด นาฎศิลป์ แม้แต่การแพทย์แผนไทยนี่ก็เป็นวัฒนธรรมผสมที่แข็งแรงมากของเรา เราเป็นนักผสมที่เก่ง เพลงไทยเรามีสำเนียงลาว เขมร ญวน จีน เพราะๆทั้งนั้น

 ชนชั้นกลางมักมีบทบาทต่อการแก้ปัญหา แล้วตอนนี้
ผม ว่าเราต้องถามว่า ใครคือชนชั้นกลางแน่ๆ ตอนนี้มันมองไม่ออกว่า ใครคือชนชั้นกลาง ที่อยู่ในถนนใช่ไหม ที่อยู่ในการเลือกตั้งท้องถิ่นใช่หรือเปล่า หรือคนที่นั่งเงียบๆท้อๆ อยู่ในบ้าน ใช่ชนชั้นกลางหรือเปล่า พวกที่อยู่ในตลาดนัดละ บางทีทุกคนจะบอกว่าตัวเองคือชนชั้นกลาง อันที่จริงไม่ว่าในสังคมไหน คนที่อยู่ในสัดส่วนที่เยอะที่สุด หรือกลางๆสุด เป็นคนมีบทบาทมากที่สุดอยู่แล้ว

มีความหวังกับอนาคตมั้ย
ผม ไม่สิ้นหวังนะ แต่ถามว่ามองเห็นมั้ย ตอบตรงๆก็ต้องบอกว่าตอนนี้มันมืด(หัวเราะ) มันเหมือนเราอยู่ในห้องมืดๆ แล้วไม่รู้จะออกทางไหน แต่รู้แหละมันมีประตูแน่ๆ อันที่จริงเราไม่ควรสิ้นหวังอะไรเลยนะ ไม่ว่ามันจะมืดแค่ไหน

งั้นตอนนี้บ้านเรามีสภาพเหมือนอะไร
มัน เหมือนบ้านเราเป็นโรงเรียน แล้วมีครูใหญ่คนหนึ่งบ้าปลูกต้นไม้ ก็เลยปลูกต้นไม้มันทั้งโรงเรียน ในสนามบอลก็ปลูก พออีกวันเปลี่ยนครูใหญ่ คนใหม่อยากให้กีฬาฟุตบอลเป็นหน้าเป็นตาของโรงเรียน ก็สั่งให้ตัดต้นไม้ออก เพื่อให้เด็กนักเรียนเตะฟุตบอล ผมว่าบ้านเรามันเป็นแบบนี้ โครงการระยะยาวเราไม่มีเลย เอนทรานส์เปลี่ยนระบบแทบทุกสามสี่ปี เสาตอม่อรถไฟโด่เด่เต็มหมด เรื่องระบบขนส่งมวลชน ไม่มีใครรู้เลยว่าจะไปทางไหน ผู้คนก็เพิ่มมากขึ้น น้ำก็ท่วมทุกปี อย่าว่าแต่เรื่องเกษตรหรือเรื่องวัฒนธรรมเลย ธรรมนูญหลักของประเทศยังไม่รู้จะไปทางไหนเลย

เหมือนที่ครั้งหนึ่งนักการเมืองออกมาพูด หอศิลป์สำคัญกว่าสวนสาธารณะ สวนสาธารณะไม่สำคัญกว่าห้องสมุด ทั้งที่มันสำคัญทุกอย่าง
ใช่ มันสำคัญหมด เหมือนแม่คนหนึ่งไปคาดคั้นลูกชายว่า ลูกจะเลือกแฟนหรือเลือกแม่  ทำไม ต้องเลือก ทั้งๆที่สำหรับลูกชายแล้วมันสำคัญทั้งสองอย่างนี่ แล้วมันก็คนละเรื่องกันด้วย หลายเรื่องในบ้านเมืองเราเป็นอย่างนี้ เหมาว่าเป็นเรื่องเดียวกัน



แต่เราก็ต้องเรียงลำดับความสำคัญว่าอะไรก่อนหลัง

ใช่ ครับ ต้องเรียงลำดับว่าอะไรสำคัญที่สุด แน่นอน รัฐธรรมนูญสำคัญที่สุด แต่ผมกำลังบอกว่า ต้องเรียงลำดับ แต่ไม่ใช่ไม่สนใจเลย หรือมองเห็นเป็นเรื่องเล็กๆ อย่าลืมนะครับ ในโลกนี้ไม่มีอะไรเป็นเรื่องเล็กหรอก แม้แต่การเสียเวลาเลือกหัวหอมในตลาดของแม่บ้านผมก็ว่าไม่ใช่เรื่องเล็ก ผู้ใหญ่ในบ้านเมืองอาจจะมองว่า การที่เกาหลีส่งท่าเต้น ส่งพระเอกนักร้องเป็นสินค้าออก คงเป็นเรื่องเล่นๆ ไม่เล่นนะครับ เขากำลังทำแบรนด์ของประเทศเขาอยู่นะครับ เมื่อก่อนเราพูดถึงเกาหลี รู้สึกยังไง แล้วเดี๋ยวนี้รู้สึกยังไง



ทำไมจึงมองว่าเกษตรเป็นอาวุธสำคัญของเรา

ถ้า มองอาวุธในการแง่ตั้งรับ แง่แก้ไขวิกฤติการณ์ความยากจน ผมเคยคุยกับรุ่นพี่ที่ทำงานเกี่ยวกับงานส่งเสริมแนวคิดพอเพียงในแวดวงการ เกษตรคนหนึ่ง สำหรับคนเมืองหรือคนชั้นกลางมักมองว่า เกษตรคือชาวไร่ชาวนา คือสวนคือการทำนากุ้ง แต่เขาบอกว่าไม่ใช่  คำว่า เกษตรของเขาหมายถึงวิถีเกษตร การที่เราปลูกต้นไม้หน้าบ้านก็เป็นเกษตร การเด็ดกระถินริมรั้วมาจิ้มน้ำพริกก็เป็นเกษตร การเอาใบไม้มาฝังดินทำปุ๋ยใส่แปรงดอกไม้ก็เป็นเกษตร การเลี้ยงปลาเลี้ยงไก่ไปพร้อมๆกัน ไม่ต้องเลี้ยงเยอะก็เป็นเกษตร แล้วผู้คนส่วนใหญ่ของประเทศสามารถอยู่ได้สบายด้วยวิถีนี้ เศรษฐกิจมันจะตกแค่ไหนก็อยู่ได้ ในหลวงท่านพระราชทานแนวคิดนี้มาตั้งนานแล้ว พวกเราไม่ได้เอาไปใช้เป็นรูปธรรมกันเอง

ส่วนถ้ามองในเชิงรุก  ทำไม ผมจึงมองประเทศเราเป็นมหาอำนาจด้านนี้ได้ ประเทศเราทั้งความชื้น ทั้งอุณหภูมิ กลางวันกลางคืนไม่ต่างกันมาก ฤดูแต่ละฤดูก็ไม่ต่างกันมาก มีเขามีทะเลมีที่ราบ พายุแรงๆพัดมาก็มีกำแพงกันไว้ให้ ดินอุดม แมลงยั้วเยี้ย ปลายุ่บยั่บ ปลูกอะไรก็ขึ้นหมด คนจีนสมัยไอ้หนุ่มซินตึ๊งนี่ โจษกันเลยว่าเมืองเสียมนี่เอาท่อนไม้ปัก ใบก็งอกแล้ว เอาง่ายๆเลยป่ารกร้างทิ้งไว้นี่  ผ่านไปห้าหกปี ต้นไม้น้อยใหญ่ที่ขึ้นเอง สมุนไพรทั้งนั้น เดินบอกชื่อบอกสรรพคุณนี่บอกกันเป็นเดือนยังไม่ครบ มหาอำนาจด้านสมุนไพรนี่เราเป็นได้แน่นอน แต่รัฐต้องเน้นเรื่องความคิดและการสนับสนุน และต้องสร้างค่านิยมใหม่ให้ได้ว่า คนหนุ่มสาวที่มาเรียนเกษตรนี่ เท่ และรายได้ดี


จากที่พูดมาดูจะอิงกับเรื่องธรรมชาติ วิถีพื้นบ้าน
ผม เชื่อเรื่องต้นไม้ ผมเชื่อเรื่องธรรมชาติ เชื่อในพลังของมัน แม้แต่การทำงาน เวลาเราเข้าไปใกล้มัน มันมีพลังนะ แม้แต่การเขียนหนังสือเขียนเพลง ผมก็ชอบที่ลากเข้าไปหาธรรมชาติ ตอนที่ถาปัด จุฬาฯ เขารวมตัวจัดงานขึ้นมางานหนึ่ง เขาอยากให้ผมแต่งเพลงๆ หนึ่ง เกี่ยวกับพลังของคนทำงานสถาปนิก ซึ่งตอนนั้นผมพบว่าเวลาเขียนไปแตะเรื่องลม เรื่องฝน เรื่องแดดเรื่องอะไรนี่ มันมีพลังมากกว่า
 
 บ้านเมืองเป็นแบบนี้ แนวคิดของงานในวงการบันเทิงต้องเปลี่ยนมั้ย

ผม มองอุตสาหกรรมบันเทิงเป็นสองหน่วย หน่วยแรกคือนักปฏิบัติ ไม่ว่าจะเป็นผู้กำกับ ผู้ช่วย ตากล้อง นักแสดง ดนตรี ผมว่าตรงนี้เราไม่ขาด เราไม่แพ้ใครด้วยนะ ผมพูดไปถึงภาพยนตร์ดีกว่า ฝีมือนักปฏิบัติบ้านเรา ผมว่าดี นอกจากขาดเงินทุนแล้ว เรายังขาดอีกหน่วยหนึ่งคือ หน่วยความคิด หน่วยนักปราชญ์

แล้วทำไมวงการบันเทิงบ้านเราไม่มีนักปราญช์
ผมว่านักปราชญ์บ้านเราไม่สนใจวงการนี้ (หัวเราะ) หรือไม่คนในวงการนี้ไม่สนใจนักปราชญ์ แต่ถามว่าจำเป็นมั้ย  ผมว่าแนวความคิดของคนตะวันออก โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับแนวความคิดแบบพุทธ เป็นต้นทุนอย่างหนึ่งของเรา


เด็กที่โตรุ่นคุณกับเด็กที่โตยุค facebook นั้น จินตนาการมันถูกคัดทิ้งไปเยอะไหม
จินตนาการแต่ละรุ่นมันน่าจะมีอยู่นะ  อย่าง คนรุ่นคุณเล่นม้าก้านกล้วย กับคนรุ่นนี้ที่เล่นคอมฯ เล่นของเล่นดิจิตอล ตรงนี้ผมมองว่า มันแตกต่างแค่เครื่องมือนะ ผมไม่มองว่ามันเป็นแก่นสารที่ทำให้จินตนาการหดหาย อาจจะมีบ้างที่ทำให้เสียนิสัย เช่นการค้นหาอะไรเจอง่ายๆในอินเตอร์เน็ต ส่วนที่เป็นต้นทุนของจินตนาการต่างหากที่เปลี่ยนไป จริงอยู่ จินตนาการสำคัญกว่าความรู้ แต่ถ้าไม่มีความรู้เลยจะจินตนาการยังไง วิชาหลายวิชาที่บังคับให้นักเรียนเรียนเปลี่ยนไป คนรุ่นผมมานั่งคุยกันถึงวิชาที่เคยถูกบังคับให้เรียนในตอนเด็กๆ แล้วไม่อยากเรียนเลยวันนั้น  แต่ถึงทุกวันนี้มันทำ ให้เราดื่มด่ำ และเขียนกลอนเป็นเพราะเราเรียนกลอนสุนทรภู่ไม่รู้กี่ปี หรืออย่างวิชาดนตรีผมยังจำตอนปีหนึ่งได้เลยว่า มันมีวิชา music appreciate

ตอนที่ผมลงเพราะผมชอบ the beatles และ ผมคิดว่าผมคงจะได้ฟังเพลงหลากหลาย แต่กลายเป็นว่าผมต้องไปฟังโมสาร์ท ฟังบีโธเฟ่น ถามว่าชอบมั้ย ตอนนั้นไม่ชอบมาก แค่บางเพลงที่ผมรู้จัก แต่รู้มั้ยว่า พอมาถึงวันนี้ เรากลับพบว่าไอ้ที่เรียนกันมาวันนู้น มันเป็นต้นทุนเป็นรากฐานอันสำคัญของจินตนาการที่เรามีวันนี้ หรือในยุคที่คนชอบอ่านหนังสืออย่างผมต้องวนเวียนอยู่ในร้านหนังสือ เพราะเราไม่มีอินเตอร์เน็ต เราจึงได้อ่านงานเขียนของ อัลแบร์ กามูส์ อ่านคำของระพินทรนาฎ ฐากูรอะไรนั้น บางทีมันทำให้เราค้นพบความงดงามของความทุกข์บ้าง ยิ่งกับในวัยหนุ่มวัยสาวที่ยังไม่ค่อยจะเจอทุกข์  แต่ สมัยนี้เหมือนกับว่า ไม่ว่าจะเป็นเรื่องสื่อ เรื่องวรรณกรรม เรื่องการเขียนบันทึกในบล็อก แม้แต่เพลงรัก มันทำให้คนสนใจแต่ตัวเองมากกว่า สนใจคนอื่นน้อย สนใจแค่คนข้างๆ ไม่กว้างออกไป


เคยเห็นเด็กหลายคนเอารูปตัวเอง 200-300 รูปยัดลงไปใน facebook
แต่ถ้าเป็นรุ่นเรา เราเขินนะที่จะทำแบบนั้น


โลกในยุค social network นั้น มันให้จุดดี-ด้อยอย่างไรกับรุ่นนี้
คง เหมือนเรื่องรีโมททีวีตอนที่เข้ามาใหม่ๆ บ้างก็ว่ามันคงทำให้คนเราขี้เกียจขึ้น ตอนนี้เราก็ชินไปแล้ว แต่ตอนนี้มันอาจจะหนักกว่า ตรงที่ทุกอย่างในโลกมันอยู่ในมือหมดเลย จะจ่ายเงิน จะเบิกเงิน จะส่งข่าว จะสั่งข้าว มันอยู่ในโทรศัพท์มือถือหมด ในยุคเรา ผมเคยได้ยินว่า เมื่อเราได้ยินเสียงชักรอกของน้ำขึ้นมา มันทำให้น้ำที่เราดื่มอร่อยขึ้น แต่ตอนนี้เป็นยุคของการกินน้ำที่เปิดแล้ว เอาหลอดเจาะเลย โลกมันเปลี่ยนไปเรื่อยๆ นะ

แล้วเราจะบอกอะไรกับเด็ก

เรา ต้องบอกเขาให้ได้ว่า สิ่งที่เขามีอยู่มันเป็นแค่เครื่องมือนะ แก่นสารจริงๆมันเป็นยังไงคุณต้องรู้นะ แม้แต่สิ่งที่คุณเห็นในเน็ตในจอสี่เหลี่ยมที่คุณได้มาง่ายๆนั้น มันเป็นแค่ความคิดเห็นนะ อย่าไปคิดว่ามันเป็นความจริงทั้งหมด แล้วก็ต้องบอกให้เขาหาโอกาสกินน้ำที่ได้ยินเสียงรอกบ้าง 

หมายความว่าเรามีรูปการกินน้ำที่ต่างกันได้ แต่เราต้องรู้รสน้ำให้ได้
ผมคิดว่ามันควรจะเป็นแบบนั้นนะ

ความเป็นศิลปินและคนอ่อนไหวของ ประภาส ชลศรานนท์ นั้น เคยเบื่อบรรยากาศการเมืองจนทำให้อยากลาออกไปไหม
ผม ไม่อ่อนไหวขนาดนั้น อาจจะเคยบ้างตอนวัยหนุ่ม ตอนนั้นอาจจะร้อนแรงร้อนรุมบ้าง อาจจะมีบ้างที่เมื่อเราคิดงานอาร์ตๆ สักชิ้นหนึ่งแล้ว เรารู้สึกว่ามันดีอยู่แล้ว ไม่ควรแก้ ไม่ควรจะมีอะไรมาผสมลงไปอีก แต่เมื่อเราเรียนรู้ธุรกิจไปมากๆ เราจะเข้าใจว่า ถ้าเราไม่เข้าใจความเป็นธุรกิจบ้าง เราจะไม่สามารถเอางานศิลปะชิ้นนั้นไปสู่คนหมู่มากได้เลย งานที่เราคิดว่ามันสร้างสรรค์เสียเหลือเกินก็จะเป็นหมัน ไม่ได้คลอดออกมาให้คนเห็น

ลองยกตัวอย่างเพื่อให้เห็นภาพ
เรา ทำเพลงป๊อปขึ้นมาสักชุดหนึ่ง เป็นของอ้อม สุนิสา สุขบุญสังข์ จากงานป๊อบชุดนี้มันสามารถทำให้เราไปทำงานของเฉลียงได้ แต่ถ้าเราเอาแต่จะปฏิเสธงานของ อ้อม ตั้งแต่แรก เราจะไม่มีวันได้ทำเฉลียงเลย และเมื่อคิดอย่างนั้น เราก็ทำงานของอ้อม อย่างสนุก แล้วมันก็สนุกและมีความสุขจริงๆ โดยไม่ต้องเสแสร้ง

คล้ายๆ คุณบัณฑิต ฤทธิ์ถกล เคยพูดว่าเขายอมทำ "บุญชูฯ" เพื่อได้ทำ "กาลครั้งหนึ่ง เมื่อเช้านี้"
แต่บุญชูฯ ก็เป็นงานที่ดีนะ ผมว่าคุณบัณฑิตแกคงทำงานบุญชูด้วยความสุขและสนุก

ถ้าไม่นับความสำเร็จของ "เวิร์คพอยท์" ก่อนหน้านั้นหลายปี อะไรเป็น turning point ของชีวิตคุณ
มัน รวมกันๆ หลายอย่าง ไม่สามารถบอกได้เลยว่า อะไรเป็นจุดเปลี่ยนแปลง ส่วนหนึ่งอาจจะเป็นเพราะว่าผมเข้าใจตัวเองแบบนี้มาตั้งแต่เรียน ผมคิดว่าชีวิตมันต้องแบบอื่นๆ อีกมากมาย เหมือนเพลงที่แต่ง คือมันยังมีอะไรอย่างอื่นๆ อีกที่จะมองได้ ผมกลับไปมองงานตัวเอง แล้วก็งงๆ ว่าผมแต่งเพลงอื่นๆอีกมากมายเมื่อตอนเรียนจบใหม่ๆ แล้วก็ถามตัวเองว่า ผมแต่งเพลงนี้เมื่อตอนอายุ ยี่สิบต้นๆเองหรือ ผมว่าผมเข้าใจอะไรอย่างนี้มาตั้งนานแล้ว โดยไม่รู้ตัว

 คล้ายกับว่า ปีนเขาด้วยเท้าไม่ไหว ก็ยังนั่งรถสลิงขึ้นไปได้
ใช่ๆ เราอาจจะเคยมีเงินนั่งรถทัวร์ แต่เราก็เคยโบกรถ เพราะมันมันส์ไง แล้ววันหนึ่ง แม้เราจะรู้ว่ามันยังมันส์ยังไง เราก็ไม่อยากโบกรถแล้ว เพราะสามารถนั่งรถของเราเองไปได้ ชีวิตมันก็เหมือนแบบนี้ มันมีหลายหนทาง เหมือนเรื่องปีนเขานั่นแหละ มนุษย์เราไม่น่าจะขังตัวเองกับอะไรที่เป็นเส้นทางเดียว และผมเห็นคนเป็นทุกข์กับอะไรแบบนี้มาเยอะ  ชีวิตไม่น่าจะเป็นแบบนั้นนะ


ประเทศไทยในอนาคต 5 ปีนับจากนี้จะเป็นอย่างไร
ถ้ามองแบบธรรมดาแบบลบๆ หน่อย ก็คงจะเหมือนประเทศอื่นๆ ในโซนนี้  ที่ เติบโตตามแต่ที่ประเทศแม่เขาวางมาตรฐานไว้ ทั้งอเมริกา ยุโรป ญี่ปุ่น ตัวเลขทางเศรษฐกิจตามเขา ก็วิชานี้มันของเขา ก็คงกู้เงินกันไปมา แต่ถ้าผมถามตัวผมว่าอยากให้เป็นอย่างไรนั้นนะ ผมว่าเรามีของดีอยู่ เพราะเราสามารถเป็นมหาอำนาจบางด้านได้ ถ้าเรามุ่งด้านนี้  สร้างวิชาของเราเองขึ้นมาบ้าง วิชาพอเพียงที่ในหลวงท่านทรงพระราชทานมาให้นี่ ไม่ใช่วิชาของพวกตะวันตกนะ

เป็นความเข้าใจที่ถูกต้องมั้ยว่า ผู้ชายคนนี้ไม่มีเวลาเป็น โก๋ ลำลูกกา เพราะวุ่นวายกับการเป็น ประภาส ชลศรานนท์
ถ้า มองว่า โก๋ ลำลูกกา คือไอ้หนุ่มลูกทุ่งแบบเฮๆ มันก็อาจจะเป็นไปได้ว่า ถ้าเป็นวันนี้ไอ้หนุ่มคนนั้นก็กลายเป็นลุงแก่ๆ เอามะขามเปียกกินกับยาดองอยู่ แต่เขาก็ยังเป็นโก๋ ลำลูกกาได้ อันที่จริง ตลอดการทำงานมา ผมเป็นประภาสมากกว่าโก๋ ลำลูกกานะ

แล้ว โก๋ ลำลูกกา เมื่อ 20 กว่าปีที่แล้ว กับ ประภาส วันนี้ ต่างกันอย่างไร
โก๋ นิ่งลง อาจจะรีแลกซ์มากขึ้น หัวใจที่เคยร้อนแรงในวัยหนุ่มมันเย็นลง เหมือนไฟในเตาที่ไม่ลุกโชน แต่บอกได้เลยว่าไม่มอด ผมยังมีความสุขทุกครั้งที่คิดโปรเจ็คท์ใหม่ๆขึ้นมา แต่ก่อนอยากทำนั่นอยากทำนี่แบบอยากแล้วจะทำเลย หกล้มมั่ง ไม่เหมาะกับยุคสมัยบ้าง ทะเลาะกับคนบ้าง  เดี๋ยวนี้อยากแล้วนั่งนึกก่อน  แล้วหาวิธีทำออกมาให้ดี ให้สำเร็จ ให้กลมกล่อม แล้วก็หาทางส่งเสริมคนรุ่นใหม่

แล้วคนชื่อประภาส แบ่งร่างเงาหัวโขนอย่างไร

จะ ว่าไป ผมเป็นพวกงานกับเล่นเป็นชิ้นเดียวกันอยู่แล้ว งานที่ผมรับผิดชอบส่วนใหญ่เป็นพวกงานครีเอทีฟ แม้จะโจทย์ยาก ผมก็รู้สึกว่ามันเป็นของเล่นที่ผมสนุกกับมัน ส่วนเรื่องงานบริหารผมก็ว่าไปตามสไตล์ของผม คือไม่มีฟอร์ม จะทำอะไรตัวเองต้องชอบและคนอื่นชอบด้วย

ส่วน เวลานอกงาน ผมคุยสนุกกับน้องๆที่ร่วมงานเหมือนเพื่อนเหมือนพี่เหมือนน้อง ยิ่งเวลาไปเฮๆ กับเพื่อนเก่าก็จะเหมือนคนเดิมครั้งยังหนุ่มเกือบเปี๊ยบ พวกผมเป็นอย่างนี้ เวลามาเจอกัน ไม่ว่าใครจะหมวกสูงหมวกใหญ่แค่ไหน ถ้ายังมัวแต่ใส่หมวกอะไรมาอยู่นะก็จะถูกตบหัวเอา (หัวเราะ) คนที่เรียนอาร์ตมันมันเป็นแบบนี้แหละ มีฟอร์มแล้วเด๋อ ใครยิ่งมีฟอร์มยิ่งตลก คนมันเคยนุ่งกางเกงในตัวเดียวนอนในมุ้งเดียวกัน ผมว่ามันไม่เปลี่ยนหรอก หมวกใครมีกี่ใบ นิสัยก็ไม่เปลี่ยนหรอก อาจจะมีแนวคิดบางอย่างลุ่มลึกขึ้น ซึ่งบางทีเราก็แลกเปลี่ยนกัน


ทำงานมากมายหลายอย่าง มีเวลาหาวัตถุดิบใส่ตัวจากตรงไหน
นี่หมายถึงเชื้อเพลิงหรือไฟ
 
เอา "ไฟ" แล้วกัลล์

ก็ตลอดเลยนะ แค่เดินมาดูคนหนุ่มสาวเล่นละครเวทีก็เหมือนจุดประกายไฟให้ มองเห็นภาพตัวเองอยู่บนเวที มองเห็นตัวเองเคยเขียนบท

แต่ก็เห็นเดินตรวจงานตามเวทีบ่อยๆ
เชื่อ มั้ยว่า ผมไม่ได้ตรวจอะไรเยอะเลย ผมอยากแค่มองภาพรวม แล้วก็อยากดู อยากหาความสุข ผมเป็นคนโปรดั๊กชั่นมาตั้งแต่เรียน การได้เห็นแสงได้ยินเสียง มันทำให้มีความสุข มันทำให้ไฟในใจประทุได้ คนทั่วไปมักจะเห็นผมทำหน้านิ่วคิ้วขมวด เอามือจับคาง หรือเหม่อๆ  จริงๆ แล้วผมไม่เครียดอะไรเลย สีหน้าผมมันเป็นอย่างนั้นเอง อย่างที่บอกงานกับเล่นของผมมันเป็นอันเดียวกัน บางทีผมก็คิดเรื่องอื่นอยู่ บางทีผมก็แต่งเพลงอยู่ น้องๆบางคนคิดว่าผมเครียด ผมจริงจัง อันที่จริงจังน่ะผมจบมันไปตรงโต๊ะประชุมหมดแล้ว  ส่วนใหญ่นะ ผมไปนั่งดูแบบคนทั่วไปอย่างมีความสุข


ไม่เป็นคนแก่ที่รำคาญเด็กๆ
ไม่เลย ทุกครั้งที่เห็นพวกเขาทำงาน  กลับ มองเห็นภาพตัวเองในอดีต บางทียังคิดว่า ทุกวันนี้เราอายุเท่าไหร่วะ เราใส่หมวกของอะไรอยู่วะ สุดท้ายผมก็บอกตัวเองว่าผมแทบไม่รู้สึกแตกต่างอะไรกับเขาเลย

บางคนดูหงุดหงิดกับอาการของ "คนหนุ่มคนสาวร่วมสมัย"
ยิ่งผมเห็นคนหนุ่มคนสาวทำงาน ผมกลับกระปรี้กระเปร่าอยากทำงาน

คุณมีวิธี keep ตัวเองให้อยู่ในความเคลื่อนไหวกับความคิดคนหนุ่มสาวอย่างไร
มันเป็นธรรมชาติของผมเลย ผมเป็นแบบที่เขียนในเพลงอื่นๆ อีกมากมายของเฉลียง มาตั้งแต่เรียนหนังสือ  ผม ฟังเพลงได้ตั้งแต่เฮฟวี่ เมทัล ลูกทุ่ง ฟังแจ๊ส ฟังร็อค ฟังลูกกรุง ผมชอบดูหนังดูละครที่หนักมากๆ ขณะเดียวกันผมก็ชอบแบบตลกๆด้วย มันคือตัวตนของผมที่เป็นมาแบบนั้น ผมอ่านโดราเอมอนไปพร้อมๆ กับอ่าน อัลแบร์ กามูส์  จนถึงวันนี้ เรื่องที่คนหนุ่มสาวสมัยนี้สนใจ ผมก็สนใจ สนใจเหมือนตอนที่ฟังศรคีรี ศรีประจวบอยู่ แล้วมีคนเอาพิงฟรอยด์มาฟัง แล้วเราอยากฟังด้วย


เป็นแบบนั้นตั้งแต่อยู่ชลบุรี หรือมาอยู่ถาปัด จุฬา
เป็นแบบนั้นตั้งแต่เกิดนะ (หัวเราะกันครืน) แล้วยิ่งเจอไปเรื่อยๆ ยิ่งทำเวิร์คช็อปกับชีวิต ทุกวันนี้ ผมก็ยังอยากรู้ตลอดว่า อะไรคือ facebook ไอ้ เครื่องโทรศัพท์บีบีมันเอาไว้ทำอะไรได้บ้าง ทำไมเพลงยุคใหม่ต้องขึ้นเสียงสูงๆ มันมีโน้ตหรืออะไรที่เปลี่ยนสไตล์ไปหรือ หรือเพลงแร็พ ทำไมต้องแร็พ ผมชอบที่จะอยากรู้ว่า แก่นของแต่ละอย่างคืออะไร แล้วก็ไม่เคยรังเกียจศิลปะแขนงไหนเลย

ลูกทั้งสองคนอยู่ในวัยเรียน เป็นหนทางช่วยข้อมูลด้านยุคสมัยให้พ่อได้ไหม
เผอิญว่าทั้งสองคนเนี่ย จะมีลักษณะไม่เหมือนวัยรุ่นทั่วไป  สิ่ง ที่เขาชอบจะเป็น หนังดราม่า ฟังเพลงพวกออร์เคสตร้า ดูหนังการ์ตูนจิบลิ เขาไม่ได้เห่ออะไรทางไหนแรงๆแบบเป็นแฟนคลับใคร ส่วนเรื่องไอที พ่อกับลูกรู้พอๆกัน

คุณต้องใช้ความพยายามที่จะเข้าใจคนรุ่นใหม่ตลอดเวลาไหม

ผม ว่าผมไม่ได้พยายามจะเข้าใจ มันอาจจะเป็นตัวตนผม เป็นนิสัยที่ชอบที่จะเข้าใจอะไรต่อมิอะไร แล้วก็เป็นนิสัยที่มีความสุข ในวัยหนุ่ม ในกลุ่มเพื่อนๆ บางคนอาจจะรังเกียจละครของคณะนู้นคณะนี้  แต่ ผมไม่เคยรังเกียจ ผมชอบให้โอกาสตัวเองได้ลองชอบ โดยไม่ต้องพยายาม และก็ไม่ฝืนด้วย ผมไปตีสนุ๊กเกอร์ เพราะเพื่อนตี แต่ก็ไปฟังเพลงของอ.บรู๊ซ แกสตันด้วยนะ และถ้าชอบอันไหนมากกว่า ถ้ามันมาพร้อมกัน ถึงเลือก


แล้ว ประภาส มี facebook กับเล่น twitter ไหม
ไม่มี แต่รู้แล้วว่ามันคืออะไร ผมเล่น hi 5 บ้าง ต้องบอกว่าไม่ค่อยสนุกกับมันเท่าไร แต่รู้ว่ามันมีประโยชน์ ทวิตเตอร์ก็ด้วย เดี๋ยวจะลองเปิดดู แต่เดาว่าคงไม่เหมาะกับวิถีชีวิตเราเท่าไร

พ่อแม่หลายคนชอบแนะให้ลูกเรียนคณะที่เรียนมา คุณเป็นแบบนั้นไหม
ผม เคยแนะให้เขาอย่าเลือกคณะที่ผมเคยเรียนด้วยซ้ำ คือบอกทั้งทางเชียร์และทางค้าน สุดท้ายผมก็ให้เขาตัดสินใจกันเอง ผมจะทำแค่หาข้อมูลให้ หาทางให้เจอคนที่เรียนจบจากคณะหรือแผนกที่เขาสนใจ ให้ได้คุยกัน ให้มองทางเลือกเยอะๆ แล้วก็ให้เลือกเอง

 ลูกฟังเพลง "เฉลียง" ไหม
ฟัง ครับ บางทีมาอำๆ ว่า พ่อเขียนเพลงอะไร ฟังไม่รู้เรื่อง (ยิ้ม) บางทีเขาอาจจะเข้าใจแต่อำผม เขาเล่นเปียโนเพลงของเฉลียงได้หลายเพลง เขาแกะเอง

แล้วคุณพ่อของลูกสองคน เป็นนักโหยหาอดีตไหม
ไม่ต่างจากคนอื่นๆหรอกครับ มันเป็นอาการแบบอยากกลับไปเห็นความสุขในวันนั้น  ไม่ ถึงขนาดโหยหามัน ว่างๆบางทีก็เอารูปเก่าๆมาดู รูปเพื่อนๆตอนวัยคะนอง รูปลูกตอนเล็กๆ เห็นแล้วความสุขในวันนั้นมันก็ลอยขึ้นมาได้ เครื่องย้อนเวลานี่มีจริงๆเสียด้วย แค่ดูรูปหรือฟังเพลง มันก็พาเราย้อนไปแล้ว บางครั้งถึงขนาดเอาหนังเก่าๆ มาดู

เช่นเรื่องอะไร
back to the future ภาค 2 เพราะ ผมจำความสุขตอนที่ดูในครั้งแรกได้ และพอเอามาดูนี่ ก็พบแผลในหนังเต็มไปหมด แต่ก็มีความสุขที่ได้ดู นี่เพิ่งเอาหนังเถียนมิมี่มาดูอีกครั้ง และก็ยังชอบอยู่..

แบบ..เหงาเมื่อเห็นนางเอกเศร้า และยิ้มได้..เมื่อเห็นนางเอกแกว่งเท้าบนจักรยานคนรักแล้วฮัมเพลง..
เออ เป็นอะไรแบบนั้น แล้วเถียนมิมี่นี่ก็มีแผลเต็มไปหมดเลย มันไม่ใช่หนังที่ดีที่สุดหรอกนะ แต่เป็นหนังที่ดูแล้วมีความสุข

คุณ ไพบูลย์ ดำรงชัยธรรม ของ Grammy ชอบ the sound of music, คุณ ปกรณ์ พงศ์วราภา CEO ของ GM ชอบ the god father แล้วหนังในดวงใจของ ประภาส ชลศรานนท์ คือ ?
ผม ชอบเรื่อง "ดวง" ของ เปี๊ยก โปสเตอร์ มันเป็นหนังเรื่องแรกที่ผมไปดูด้วยตัวเอง นั่งรถสองแถวไปคนเดียว กลับมายังถูกแม่ตีแต่ก็มีความสุข ผมจำได้ว่าผมไปเพราะผมเคยดูเรื่องโทนแล้วชอบ ก็เห็นตรงใบปิดหนังว่า เปี๊ยก โปสเตอร์ เป็นผู้กำกับ พอมาเรื่องดวงเลยอยากไปดู ดวงเป็นเรื่องที่ดูในโรงหนัง แต่โทนเป็นเรื่องที่ผมดูในหนังกลางแปลง  หนังกลางแปลงสมัยก่อนนี่หนังจีนเยอะที่สุด
แล้ว ผมไม่ค่อยชอบดูหนังเกี่ยวกับจอมยุทธ์ เพราะมันจะเหมือนๆ กัน เดี๋ยวมันก็ไปล้างแค้นแล้ว คืออารมณ์ประมาณพ่อถูกฆ่าตาย ลูกหนีไปฝึกปรือวิชาเพื่อไปล้างแค้น เพื่อนมันถามว่าทำไม่ดู ผมก็บอกว่า เดี๋ยวมันไปฝึกวิชาและล้างแค้นให้พ่อ น่าเบื่อมาก ..จนกระทั่งมาดูโทน เราคิด หนังไทยมีแบบนี้ด้วยหรือ เลยจำชื่อ เปี๊ยก โปสเตอร์ ไว้

เมื่อกี้บอกว่าหนังเรื่องดวงเป็นเรื่องแรกที่ไปดูด้วยตัวเองที่โรงหนัง ยังจำชื่อโรงหนังได้ไหม
ชื่อ อพอลโล่ เออ ผมมีเรื่องจะเล่าด้วย (เขาขยับตัวจิบน้ำ ดูผ่อนคลายและสนุกในการเล่าเรื่องมากขึ้น) ที่โรงหนังอพอลโล่ เป็นสถานที่แรกในเมืองชลที่มีบันไดเลื่อนนะ โดยก่อนหน้านั้น พี่ชายผมเคยพาไปที่นั่นเพื่อไปขึ้นบันไดเลื่อนอย่างเดียว แล้วเด็กๆ ก็เข้าแถวเพื่อขึ้นบันไดเลื่อนเล่น ขึ้นแล้วก็วนใหม่แบบนั้น จนทางโรงมาไล่
 
การไปดูหนังบ่ายวันนั้นเหมือน adventure ของเด็กผู้ชาย ?
ผม ชวนเพื่อนไปดูด้วย แต่ไม่มีใครไป ผมเลยไปเอง กำตังค์มัดใส่เสื้อ แล้วจำได้ว่าจะต้องลงตรงไหน เพราะเคยไปแล้ว ผมว่า "ดวง" ไม่เหมือนหนังไทยเรื่องอื่นๆ ตัวอักษรเป็นกราฟฟิคโค้งๆ ยังจำได้ และให้ความสำคัญกับนักแสดงสมทบมาก ตอนนั้นไม่รู้ว่าหนังมันดีไหม แต่รู้ว่าตัวเองดูแล้วมีความสุข  จน ถึงวันนี้ ก็ไม่เคยมีโอกาสดูหนังเรื่องนั้นเป็นครั้งที่สองอีกเลย ไม่รู้จะไปหาที่ไหน แต่นึกถึงทุกครั้งก็มีความสุข และก็ยกให้เป็นหนังในดวงใจไปแล้ว จะว่าไปมันคงเหมือนเด็กชายที่เพิ่งแตกเนื้อหนุ่มคนหนึ่งที่นั่งอยู่บนรถ โดยสาร แล้วก็เห็นว่าผู้หญิงที่นั่งอยู่ตรงข้ามนั้นน่ารักเหลือเกิน  แล้วเธอก็ลงรถไป แล้วก็ไม่ได้เจอกันอีกเลย แต่เมื่อนึกถึงก็ยังเห็นภาพความน่ารักของเธอไปตลอด ไม่ว่าจะผ่านไปกี่ปีก็ตาม


คุณคิด "คุณพระช่วย" คุณทำอัลบั้ม "เยื่อไม้" คุณเป็นแฟนเพลงลูกทุ่ง "ศรคีรี" ..มันสะท้อนว่าคุณ "ผูกพัน" วัฒนธรรมไทย
อย่าง ที่ผมเคยบอกนะ ผมไม่ได้พยายามจะเป็น ทุกอย่างที่ผมเป็นผมไม่ได้พยายามจะเป็นเลย ผมเป็นลูกคนจีนที่ชลบุรี ผมมีเพื่อนเป็นเด็กวัดหลายคน  หลายๆ ครั้งไปนอนค้างกับเพื่อนถือปิ่นโตตามพระ ไม่กลับบ้านจนโดนแม่ตี หนองมนสมัยนั้นบ้านนอกนะ มีแต่เพลงลูกทุ่ง ที่วัดเวลามีงานก็มีแต่ลำตัด ลิเก ความบันเทิงใหญ่สุดคือหนังขายยา ปีๆหนึ่งก็รองานแห่เทียนพรรษา รอเล่นสงกรานต์ รอก่อกองทราย ทุกอย่างมันซึมซับเข้าตัวอย่างไม่รู้ตัวหรอก

มีเรื่องลุยๆ เฮๆ แล้วมีเรื่องโชคดีไหม ในแง่ของชีวิต
ผมโชดคีที่ผมได้เจอครูดีๆ  ผมได้เรียนกับอาจารย์แสงอรุณ รัตกสิกร ท่านปลูกฝังและจุดประกายความรักธรรมชาติให้ผม ตอนเรียนอยู่กับท่านก็ไม่เคยรู้สึกอะไรมาก มันคงเหมือนเมล็ดพืช อยู่ๆวันหนึ่งพอเราจะเขียนอะไรเกี่ยวกับเรื่องนี้ สิ่งที่ท่านปลูกฝังเรา มันงอกใหญ่เลย แล้วก็ยังได้เจออาจารย์สดใส พันธุมโกมล ท่านนี้เหมือนกับเป็นผู้เปิดประตูให้ผมได้รู้จักศิลปะแขนงการแสดงอย่างจริงๆ ผมไม่ได้เรียนกับท่านในห้อง ได้เรียนกับท่านเพราะไปสมัครเล่นละครกับท่าน ก็เลยได้ครูพักลักจำบ้าง ได้สนทนากับท่านบ้าง ท่านไม่ได้สอนแต่เรื่องการแสดง ท่านสอนไปถึงวรรณศิลป์ สอนไปถึงเรื่องในใจของมนุษย์ แถมยังได้เจออาจารย์บรู๊ซ แกสตัน ผมโชคดีจริงๆที่มีครูดีๆเยอะ อาจารย์หลายท่านที่คณะถาปัด ก็สอนให้ผมรู้จักศิลปะของการมองภาพรวม

กลิ่นของวันวาน "อบอวล" ในการพูดคุยครั้งนี้ ถ้าให้เลือกของเล่นสักชิ้นในวัยเด็ก คุณเลือกอะไร ?
ลูกข่าง ! (ตอบทันที) แล้วคุณเลือกอะไร
ตัวตุ๊กตุ่นมัดลวด ทอยเส้น
อัน นี้รุ่นน้องๆ ผมแล้ว ผมว่าอย่างนี้นะ ผมว่าสมัยก่อน ของเล่นของเด็กที่มีตังค์กับของเล่นของเด็กที่ไม่มีตังค์ มันไม่ต่างกันมาก อ้อ มีอีกอย่างที่ไม่เคยเป็นเจ้าของมัน แต่นึกได้ว่าชอบมากก็คือ เรือป๊อปแป๊ก เรือสังกะสี ที่มันแล่นในน้ำได้ (คนรอบวง รวมทั้งผู้สัมภาษณ์พากันอธิบายที่มาของมันกันยกใหญ่) ผมตื่นเต้นกับมันนะ ไม่รู้ว่ามันแล่นได้ยังไงมันไปได้ยังไงนะ

คุณวิสูตร พูลวรลักษณ์ CEO ของ GTH บอกว่าอยากเป็น "สตรีเหล็ก" มากกว่าเป็น "นางไม้" คุณประภาส ชลศรานนท์ ล่ะ อยากเป็น เทวดาตกสวรรค์ หรือ มังกรไฟไม่เรียนหนังสือ
ผมไม่เป็นอะไรเลย (หัวเราะ) ผมไม่เป็นอะไรเลย จริงๆ  ไม่ เป็นสุธี(สามสี่ชาติ)ด้วย ผมล้วนสร้างตัวละครขึ้นมา และสุธีที่คนเข้าใจว่าเป็นผม จริงๆ ก็ไม่ใช่ผมเลย มันแค่แอนตี้ฮีโร่คนหนึ่งที่ผมสร้างขึ้นมา มันไม่มีส่วนผสมของผมเลย เทวดาตกสวรรค์ยิ่งไม่ใช่ ผมสร้างเขาขึ้นมาเพื่อต้องการถามอะไรบางอย่างสวรรรค์เท่านั้น  มังกรไฟก็เหมือนกัน มันไม่เรียนหนังสือใช่ไหม แต่ผมเป็นเด็กที่ชอบเรียนหนังสือมาก

เราสนทนากันอยู่ในโรงละคร M theatre น่าสังเกตว่าระยะหลังๆ เวิร์คพอยท์ ลงมาทำโชว์มากขึ้น เข้าใจได้ไหมว่า จะเป็นตลาดใหม่ของบริษัท
ถ้า มองในภาคอุตสาหกรรมแล้ว คอนเสิร์ตก็คือมีเดียหนึ่ง ฉะนั้น การทำคอนเสิร์ตกับการทำทีวีนั้น มันแตกต่างที่สดกับไม่สด แต่มันคือมีเดียอย่างหนึ่ง วิธีการคิดเหมือนกัน รายละเอียดอาจจะไม่เหมือนกัน เรื่องเวลาในการทำงาน แต่ที่สุดแล้วมันเหมือนกัน เหมือนเขียนเรื่องสั้น เหมือนแต่งเพลง ผมมองว่ามันคล้ายๆกันหมด

กดดันมั้ยเวลามีแฟนเฉลียงบ่นว่า มีใครคนอื่นเอาเพลงเฉลียงไปร้องเป็นอื่นๆ อีกมากมาย
ไม่ รู้สึกกดดัน แล้วยังเข้าใจพวกเขาด้วย เราพยายามจะอธิบายให้เขาเข้าใจว่า เพลงต้นแบบมันบันทึกเสียงไปแล้ว ถ้าของใหม่มันไม่ดีเท่า มันก็ยังมีของเก่าให้ฟังอยู่ ถ้าของใหม่มันดี ยิ่งบวก เพราะของเก่าก็ยังอยู่ ของใหม่ก็เพิ่มขึ้นมา ถ่ายทอดต่อไปให้คนรุ่นใหม่ เหมือนเวลามีคนมาบอกว่า ไม่ชอบเลยถ้ามีคนเอา "สุธีสามสี่ชาติ" ไปทำใหม่ ผมก็จะบอกเขาว่า เอ้า ถ้าไม่อยากดูหรือไม่ชอบ หนังสือมันก็ยังอยู่ก็ไปอ่านหนังสือได้นะ ผมชอบการต่อยอด ผมยังเคยเอาเพลงสุนทราภรณ์มาทำใหม่เลย โรเมโอ จูเลียตเวอร์ชั่นล่าสุด ที่ผู้คนชอบกันก็คงไม่เกิด ถ้าแนวคิดว่าการทำใหม่มันไม่ดี เพราะบทละครเรื่องนี้กี่ร้อยปีมาแล้ว เวอร์ชั่นแรกก็คงเป็นละครเวทีที่ประเทศอังกฤษนู่น แต่ผมเข้าใจความรู้สึกของคนที่ยึดติดในของเก่านะ มันผูกพันกันมากกว่าชอบ มันเหมือนฟังบีจีส์น่ะ ไม่มีใครทำเสียงสูงได้แบบ the bee gees จริงๆ แต่มันแบบนี้ ถ้าไม่มีคนรุ่นใหม่เอามาร้องใหม่ อีกหน่อยใครจะรู้จักเพลงของบีจีส์  อย่าง ล่าสุด ละครเดอะเลเจนด์ออฟเร่ขายฝัน ที่ได้น้องๆเอเอฟมาเล่น มีคนพยายามค้านว่า เด็กๆพวกนี้จะร้องเพลงเฉลียงได้ดีหรือ ผมไม่คิดอย่างนั้นเลย ผมรู้เลยฝนกำลังตั้งเค้า  ใบอ่อนกำลังรอแทงยอด แล้วมันก็ออกมาดีสมใจ น้องๆร้องเพลงเฉลียงกันดีเหลือเกิน แฟนๆเพลงเฉลียงก็ยอมรับละครเพลงเรื่องนี้ดี


นี่คือวิธีคิดแบบอื่นๆ อีกมากมาย
ใช่ ถ้าชีวิตลองเปิดใจ คุณจะเจอของใหม่ไปเรื่อยๆ แล้วก็เจอความรู้สึกดีๆใหม่ๆด้วย

Thanks : http://www.oknation.net/blog/nantakwang/2010/01/17/entry-1
สำหรับคนอายุ 25 ปีขึ้นไปแล้ว แทบไม่มีใครไม่รู้จัก 'วงเฉลียง' ตัวโน้ตอารมณ์ดี ดนตรีแห่งศตวรรษที่แปดสิบที่ส่งอิทธิพลต่อคนรักเสียงเพลงมาถึงตอนนี้ไม่มาก ก็น้อย

และแน่นอนที่สุด แทบทุกคนรู้จัก "คุณจิก" , "พี่จิก" หรือ "ประภาส ชลศรานนท์"ผู้อยู่เบื้องหลังเฉลียงแทบทุกชุดแม้ว่าเขาจะไม่ปรากฏตัวร้องเพลง เล่นดนตรี อยู่หน้าเวทีกับเพื่อนๆ ก็ตาม

ด้วย ความเป็นคนช่างคิด ช่างสร้างสรรค์ เป็นนักแต่งเพลง นักเขียน ซึ่งมักจะมีมุมมองแบบพิเศษเฉพาะตัว และสร้างความประทับใจใหเราเห็นอยู่โดยตลอด ทั้งด้านดนตรี เขียนหนังสือ หรือการผลิตรายการโทรทัศน์อย่างสร้างสรรค์

ทว่าเมื่อพูดถึงครอบครัวของเขาแล้ว เชื่อว่าหลายๆ คนแทบไม่เคยรู้มาก่อน...

คุณจิกเป็นคุณพ่อของเด็กสองคนค่ะ ลูกสาวคนโตชื่อ 'น้องพุ่มข้าว' ลูกชายคนเล็กชื่อ 'น้องแสงแรก' ทั้งสองเป็นแก้วตาดวงใจของครอบครัว

....

มารู้จักเขาในบทบาทคุณพ่อ และมุมมองต่อเด็กๆ เยาวชนของชาติ

จากบทสัมภาษณ์ที่พี่จิกให้เวลามานั่งคุยกันกับเราค่ะ

" พี่จิกเลี้ยงลูกเองหรือเปล่าคะ แล้วเด็กๆใกล้ชิดกับแม่หรือพ่อมากกว่า"

นับตั้งแต่คุณเจดีย์ตั้งครรภ์ลูกคนแรก ผมก็เห่อเรื่องลูกเอมากๆ หนังสืออะไรที่เกี่ยวกับแม่และเด็ก ผมก็หาซื้อมาอ่านกัน อะไรที่เขาว่ากินแล้วดีมีประโยชน์ก็หามาให้คุณเจดีย์กิน (ยิ้มเขิน)

การเลี้ยงลูกผมกับภรรยาก็เลี้ยงกันเองด้วยความเห่อ ไม่ว่าจะตื่นขึ้นมาเปลี่ยนผ้าอ้อมที่เป็นผ้าให้ลูกคืนหนึ่งสิบกว่าผืนจนแทบ ไม่ได้นอนก็ทำมาแล้ว ผลัดกันคนละคืนจะตื่นมาดูลูกร้อง ทำด้วยความสุขทำด้วยความเห่อทำไปโดยไม่รู้จักเหน็ดเหนื่อย แล้วก็อนุรักษ์นิยมจนน่าหมันไส้ ไม่สนใจผ้าอ้อมสำเร็จรูปพวกแพมเพิสเลย ไปคิดเอาเองว่าเด็กคงนอนหมักอยู่ในฉี่ทั้งคืน จนคุณนก ฉัตรชัยซื้อมาฝากห่อแรกถึงได้บางอ้อ เลยได้หัดใช้ กว่าจะได้นอนเต็มอิ่มก็สามสี่เดือนไปแล้ว

ลูกทั้งสองคนผมกับคุณเจดีย์เลี้ยงเองครับ มีพี่เลี้ยงช่วยเลี้ยงตอนกลางวันอยู่ช่วงหนึ่ง แต่ตอนกลางคืนลูกต้องนอนกับพ่อแม่ ไม่ใช่ลูกติดพ่อหรอก พ่อติดลูกมากกว่า (หัวเราะ)

ลูกสองคนสนิทกันมาก และสนิทกับทั้งพ่อทั้งแม่มาก ลูกสาวอาจจะสนิทกับแม่มากหน่อยย เพราะเขามีอะไรคุยกันกุ๊กกิ๊กตามประสาสาวๆ

ถึงทุกวันนี้ลูกสองคนกำลังเข้าวัยรุ่น ความเห่อลูกของผมก็ไม่เห็นสร่างซาเสียที ไปส่งโรงเรียนตอนเช้า ไปรับตอนเย็น ผมกับภรรยาก็แบ่งคิวกันไป เพราะลูกสองคนเรียนคนละที่

" ส่วนมากทุกคนรู้จักพี่จิกผ่านผลงาน ได้เห็นความคิดความอ่าน ทั้งความเป็นเฉลียง เป็นครีเอทีฟ หรือนักเขียน แล้วในบทบาทของพ่อ พี่จิกเป็นพ่อแบบไหนคะ"


ผมเป็นพ่อที่ป็นเพื่อนกับลูก ผมใช้คำนี้ได้เลยโดยไม่กระดากปาก (น้ำเสียงหนักแน่นมาก) ผมเล่นกับเขาแบบเด็กๆเล่นได้ ตอนที่ลูกยังเล็กผมก็ต่อเลโก้ ปั้นดินก่อทรายกับเขา ถึงตอนนี้เขาไปเล่นสเก็ตน้ำแข็ง ผมก็ไปเล่นด้วย อ่านการ์ตูนเรื่องเดียวกัน รู้จักเพื่อนของเขา รู้ว่าการ์ตูนตัวโปรดของเขาคือตัวไหน และก็เอามาล้อกันได้

"กิจกรรมแบบไหนที่ทำร่วมกันในครอบครัว"


ผมดูหนังโรงด้วยกัน ตอนกลางคืนคุณเจดีย์ชอบชวนลูกๆ ดูสารคดีทางเคเบิ้ลทีวี บ้านเราไม่มีใครดูละครหลังข่าวสักคน ไม่มีใครชอบเลย ลูกๆ ดูแล้วก็บอกว่าทำไมเขาด่ากันมากมายขนาดนี้ กินข้าวเย็นพร้อมๆ กับดูข่าวแล้วก็ขึ้นห้องนอน เล่นเกมบ้าง คุยกันบ้าง เล่นสแคร็บเบิ้ลบ้าง บางทีก็เล่นไพ่ตลกๆกัน แม่แต่คอมพิวเตอร์ อินเตอร์เน็ต ก็อยู่ในห้องนอนพ่อกับแม่ คุณเจดีย์เขาอยากให้อยู่ในสายตาก่อน ไม่อยากให้ไปหัวปักหัวปำกับการแช็ท อินเตอร์เน็ตนี่ใครก็ติดกันทั้งนั้น จริงไหม ถึงตีหนึ่งตีสองได้โดยไม่รูตัวทุกคนอย่าว่าแต่เด็กเลย ลูกๆก็เห็นดีด้วย จะซื้อให้ในห้องนอนของเขาคนละเครื่องก็ไม่เอา เขาบอกไม่เห็นต้องใช้เลย ใช้ของพ่อแม่ก็ได้

"กับกิจกรรมการอ่านของเด็ก คิดว่าคุณพ่อคุณแม่มีความสำคัญและควรมีบทบาทเรื่องนี้แค่ไหน ทราบมาว่าน้องๆ ก็ชอบอ่านหนังสือด้วย"

เด็กจะไม่เป็นอย่างที่เราสอน เด็กจะเป็นอย่างที่เราทำ อยากสอนลูกให้พูดเพราะ ตัวเองต้องพูดเพราะก่อน อยากให้ลูกอ่านหนังสือ พ่อแม่ต้องอ่านให้ลูกเห็นก่อน สอนปากเปียกปากแฉะแต่พ่อแม่ไม่ทำนี่ยากนะครับ บังเอิญผมกับคุณเจดีย์นี่ขาดหนังสือแทบไม่ได้ ลูกๆ เขาก็เห็นจนชินตา

"ได้ล้อมวงเล่านิทานด้วยกันหรือเปล่าคะ มีหนังสือนิทานเล่มไหนบ้างที่พี่จิกและน้องๆ ประทับใจเป็นพิเศษ"

พอเริ่มฟังภาษารู้เรื่อง ผมก็เล่านิทานให้ลูกฟังแล้ว ผมจะเล่าให้เขาฟังก่อนนอนจนเจ็ดแปดขวบนั่นแหละครับถึงหยุดไป น่าจะมีเป็นร้อยๆเรื่อง แต่งเองหมดแหละครับ อาศัยจากหนังสือภาพคงไม่พอ ลูกๆชอบนิทานมาก ยิ่งตอนเด็กๆนี่บางคืนจะขออีกเรื่องเพราะยังไม่ง่วง ผมก็แต่งเอาสดๆ หลายครั้งที่ผมเองเพลียมาจากที่ทำงาน เล่านิทานไปก็สัปหงกไป ไม่ปะติดปะต่อจนลูกๆจับได้ว่าพ่อมั่ว

เรื่องที่ลูกชอบมากคือเรื่อง "มังกรไฟไม่เรียนหนังสือ" เรื่องนี้นี่ผมแต่งเป็นนิทานประกอบเพลง ให้บัวไรนักเล่านิทานไปเล่าตามงานด้วยครับ น่าจะเคยได้ยินกันแล้ว เรื่องนี้สนุกครับ เล่าแล้วลูกไม่ยอมนอนเพราะจินตนาการตามจนตาค้าง ต้องเล่าอีกเรื่องที่เบาๆให้หลับฝันดี อีกเรื่องที่ลูกชอบคือ "ปลาดาวจอมคัน" เรื่องนี้ผมคิดว่าจะให้คนวาดทำเป็นสมุดภาพนิทานเหมือนกัน น่าจะสนุกดีสำหรับเด็กเล็ก

"อนาคตของเด็กกับความคาดหวังของพ่อแม่ พี่จิกรู้สึกอย่างไรกับเรื่องนี้"

"เก่ง ดี แข็งแรง" พรสามข้ออันประเสริฐที่พ่อแม่อยากอย่างเราจะให้เขาได้ ให้ความรู้เขาให้ได้มากที่สุดในทุกๆด้าน เพื่อเขาจะได้ค้นพบตัวเองได้เร็ววัน แล้วก็อบรม ทำตัวให้เป็นตัวอย่างด้านจริยธรรมแก่เขา ส่วนเรื่องอาหารการกิน และเรื่องกีฬาก็อย่าไปมองข้าม เพราะหัวจิตหัวใจของคนเราจะดีได้นี่ ร่างกายก็ต้องพร้อมเหมือนกัน

จาก นั้นอนาคตของเขาจะเป็นอย่างไรมันก็เรื่องของเขาแล้ว เราเตรียมเขาให้เป็นคนคุณภาพต่อตัวเองและสังคมให้มากที่สุด ผมคิดอย่างนี้ ส่วนเขาจะเป็นอะไร เป็นอย่างไร พ่อแม่ไปขีดไม่ได้หรอกครับ ถึงขีดก็ขีดได้แผล็บเดียว ถ้ามันไม่ใช่ตัวเขา วันหนึ่งเขาก็หนี ถ้าขีดจริงๆก็คงได้แค่เส้นประ แล้วก็น่าจะขีดหลายๆเส้นให้เขาได้เลือกเดิน เราจะไปจูงเขาเดินได้สักกี่น้ำ ในที่สุดเขาก็ต้องเดินเองครับ หน้าที่ของพ่อแม่อย่างเราคือเตรียมเขาให้พร้อมที่สุด แล้วก็รอที่จะกอดเขาไม่ว่าเขาจะถึงเส้นชัยหรือล้มกลิ้งอยู่กลางทาง

.
ไม่รู้สิครับ คนเรามองความสำเร็จของมนุษย์อยู่ตรงไหน

สำหรับผมแล้ว การได้อยู่ในที่อากาศดีๆ กับคนรอบตัวที่เรารัก

และได้ทำงานที่เรารัก คือความสำเร็จสูงสุดของชีวิตแล้วครับ

.

.

เด็กๆจะเติบโตเป็นเมล็ดพันธ์ที่อุดมไปด้วยวิตามินบำรุงจากพรสามข้อ

"เก่ง ดี แข็งแรง"

เพราะท้ายที่สุดแล้ว พ่อแม่เพียงมอบความรัก ความอบอุ่น

แล้วถ้าอยากให้เขาเป็นอย่างไรละก็... อย่างที่พี่จิกบอก

.

"เด็กจะไม่เป็นอย่างที่เราสอน เด็กจะเป็นอย่างที่เราทำ"



ข้อมูลจาก : http://bentale.exteen.com/20070316/entry-1